آموزش اصول مربوط به حفظ سلامت، يکي از مهم‌ترين جنبه‌هاي آموزش و پرورش در دنيا است که روز به روز بر اهميت آن افزوده مي‌شود. اما اين موضوع چقدر در سيستم آموزشي مدارس ما جدي گرفته شده است؟ محققان در پژوهشي به اين سؤال پاسخ داده‌اند.
به گزارش ايسنا، سلامت يکي از مهم‌ترين موهبت‌هاي زندگي است که بايد از آن به‌خوبي محافظت کرد و اين موضوع به‌طور خاص در اين دوران که زندگي ماشيني انسان را احاطه کرده، اهميت دوچنداني پيدا کرده است. در اين راستا، براي پيشگيري از بروز هر نوع بيماري و تأمين سلامت افراد، لازم است آموزش‌هايي در سطوح مختلف طراحي‌شده و ارائه شود. نظام آموزشي مدرسه نقش بسيار مهمي در آموزش سلامت و ارتقاي آن در دوران کودکي و بعد از آن ايفا مي‌کند و باعث شکل‌گيري شخصيت دانش آموزان، نگرش، مهارت و نيز آگاهي آنان مي‌شود و بايستي به شکلي ويژه مورد توجه خانواده و مسئولان قرار گيرد.
سازمان بهداشت جهاني، سلامت را چنين تعريف کرده است: سلامت عبارت است از رفاه کامل جسمي، رواني و اجتماعي؛ و بر اين اساس، صرف عدم ابتلا به بيماري يا ناتواني و نقص عضو، دليلي بر سالم بودن نيست. مسئله مهم در اين رابطه به اعتقاد محققان، آموزش سلامت و بهداشت است. آموزش سلامت در واقع آن بخش از مراقبت‌هاي بهداشتي است که بر رفتاري‌هاي سلامت تأثير مي‌گذارد. از ديدگاه سازمان بهداشت جهاني، مؤلفه‌هاي آموزش سلامت شامل تغذيه سالم و آب آشاميدني سالم، داشتن ارتباط سالم با ديگران و پيشگيري از ايدز، توليدمثل، شناسايي افراد و حفاظت از خود در برابر بيماري‌ها است و بدون شک پايه و اساس تمام اين موارد بايستي از دوران ابتدايي مدرسه بنا نهاده شود.
در اين رابطه، گروهي از پژوهشگران کشور از دانشگاه شهيد مدني آذربايجان تبريز و دبستان شاهد فرخي مرند، مطالعه‌اي علمي پژوهشي را انجام داده‌اند که در آن، محتواي کتب برنامه درسي دبستان براي ميزان توجه به مؤلفه‌هاي مختلف سلامت، مورد ارزيابي واقع شده است.
در اين مطالعه از روش تحليل محتوا استفاده شده است و بدين منظور، همه کتابهاي برنامه درسي پايه سوم ابتدايي شامل عنوان‌هاي فارسي، علوم، هديه‌هاي آسماني، قرآن، رياضي و تعليمات اجتماعي مورد بررسي قرار گرفته‌اند.
نتايج اين بررسي‌ها نشان مي‌دهند که شاخص‌هاي مربوط به مؤلفه‌هاي سلامت به‌صورت متوازن موردتوجه قرار نگرفته‌اند و در واقع، کتابهاي درسي به يک نسبت مؤلفه‌هاي آموزش سلامت را پوشش نداده‌اند.
در تبيين اين نتايج، عيسي برقي، محقق و استاديار دانشکده علوم تربيتي و روانشناسي دانشگاه شهيد مدني آذربايجان و همکارش مي‌گويند: «بيشترين توجه از بين تمام مؤلفه‌هاي آموزش سلامت مربوط به مؤلفه سلامت رواني با 645 مورد و کمترين ميزان توجه، به مؤلفه معلوليت با 13 فراواني بوده است».
اين محققان مي‌افزايند: «در ميان خرده شاخص‌هاي مورد بررسي، بيشترين مقدار ضريب اهميت مربوط به حرکات اصلاحي، مواد نيروزا و بهداشت و تغذيه ورزشي بوده است. اين در حالي است که مؤلفه‌هاي مربوط به مبارزه با بندپايان و جوندگان، مراقبت‌هاي دوران بارداري، اعتياد، مواد مخدر و انواع آن، اثرات سيگار در بدن، ايدز و آشنايي با بيماري‌ها به‌هيچ‌عنوان در کتابهاي درسي پايه تحصيلي مربوطه مورد توجه قرار نگرفته‌اند».
نتايج کلي اين پژوهش که در نشريه‌اي تحت عنوان «مديريت ارتقاي سلامت» وابسته به انجمن علمي پرستاري ايران منتشر شده‌اند، نشان از آن دارند که به برخي مؤلفه‌هاي مهم در آموزش سلامت يا اصلاً توجه نشده و يا به‌صورت مختصر توجه شده است. به همين دليل، برقي و همکارش پيشنهاد داده‌اند که مؤلفان کتابهاي درسي، در ويرايش‌هاي بعدي به اين امر مهم، توجه لازم را داشته باشند.
درباره این سایت